Dobrze nam znane grzejniki, chłodnice, parowniki lub skraplacze są specjalistycznie znane jako wymienniki cieplne. Ich funkcją jest wymiana energii pomiędzy poszczególnymi substancjami. Na przykładzie grzejników takich, jak na przykład kaloryfery można zauważyć, że wypełniający je gaz lub ciecz mogą powodować ogrzewanie powietrza znajdującego się w konkretnym pomieszczeniu, w którym zlokalizowany jest grzejnik.
Istnieją też chłodnice, czyli urządzenia, których zadaniem jest schładzanie środowiska, w którym się znajdują. Tym razem, chłodna substancja ma na celu obniżenie temperatury innej cieszy czy gazu. Najczęściej spotykamy chłodnice w samochodach. Na podobnej zasadzie działają również urządzenia chłodzące, jak na przykład lodówki. Bardziej rozwinięte urządzenia do skraplacze i parowniki.
Ze względu na swoją użyteczność, wymienniki ciepła są stosowane w różnych miejscach. Oczywiście, na co dzień znamy je z własnych mieszkań. Jednak równie powszechne są wymienniki używane w zakładach pracy. Niezbędne okazują się w różnych gałęziach przemysłu. Mogą służyć do konstrukcji ogrzewania podłogowego, systemów klimatyzacyjnych, tak w budynkach, jak i w maszynach.
Mniej znane zastosowanie wymienników cieplnych pojawia się, między innymi przy procesach uzdatniania wody. Korzysta się z nich przy basenach z gorącą wodą czy też podczas stabilizowania temperatury. W odmiennych sytuacjach wykorzystuje się różnorakie wymienniki, których budowa jest ściśle związana z konkretną funkcją, jaką mają pełnić.